เดลินิวส์

เดลินิวส์ สมบัติมีค่าชิ้นสำคัญที่แสง เหตระกูลรักมากๆ คือกิจการหนังสือพิมพ์ “เดลินิวส์”

ถือเป็น CASH COW ที่ผลิตน้ำนมศักดิ์สิทธ์ป้อนลูกหลานเหตระกูลจนกระทั่งมีธุรกิจเติบใหญ่ถึงทุกวันนี้ ท่ามกลางทศวรรษใหม่แห่งการเผชิญหน้ากันของพลังเก่าและพลังใหม่

ประวัติ
ตำนานของเดลินิวส์เกิดขึ้นจากแสง เหตระกูลเป็นคนช่างฝัน slotในตอนค่ำหลังจากงานลูกจ้างในโรงพิมพ์จีนตงหนำที่สี่แยกวัดตึกสิ้นสุดแล้ว แสงจะฝันเสมอว่า อยากเป็นเจ้าของโรงพิมพ์ที่ใหญ่มีเกียรติศักดิ์ศรี เป็นเจ้าของหนังสือพิมพ์ที่คนต้องซื้อข่าวเที่ยงธรรมและกล้าหาญ

แสงเริ่มทอฝันให้เป็นจริง ด้วยเงินทุน 2,000 บาทเข้าเทกโอเวอร์ “โรงพิมพ์ตงซัว” สี่พระยาที่เจ้าของเดิมประกาศขายถูกๆ เพื่อหนีภัยระเบิด แสงเปลี่ยนชื่อใหม่เป็นโรงพิมพ์ประชาช่าง slotxoรับงานพิมพ์แบบเรียนและต่อมาในปี 2493 แสงก็ซื้อหัวและคนหนังสือพิมพ์ “กรุงเทพเดลิเมล์” ของหลุยส์ คีรีวัฒน์มาทำต่อ

จากรายปักษ์ “เดลิเมล์วันจันทร์” สู่หนังสือพิมพ์รายวัน “เดลิเมล์” ฉบับปฐมฤกษ์ 24 มิ.ย. 2493 แสงเป็นนักธุรกิจหนังสือพิมพ์ดำเนินธุรกิจถูกทาง ค่ายเดลิเมล์ยุคต้นๆ ได้ออกหนังสือติดตลาดอีกหลายเล่ม เช่น น.ส.พ.กรอบบ่าย “บางกอกเดลิเมล์” และ “เดลิเมล์เบื้องหลังข่าว” รายปักษ์ ด้วยนโยบายข่าวเจาะข่าวชาวบ้าน กับบทความที่เร้าใจคนยุคนั้น

แต่ตำนานต่อสู้ยุคเผด็จการครองเมือง แสงก็มีวันเวลาอันเจ็บปวดจากมรสุมการเมืองที่โหมกระหน่ำ ครั้งนั้นราเชนทร์ วัฒนปรีชากุลได้เขียนไว้ในความทรงจำการต่อสู้ว่า

“ทางราชการตำรวจโดยคำสั่งคณะปฏิวัติ ได้มีคำสั่งปิดหนังสือพิมพ์เดลิเมล์รายวันอย่างไม่มีกำหนดโดยระบุให้ยึดปิดแท่นพิมพ์ ห้ามทำการพิมพ์จนกว่าจะมีคำสั่งอนุญาตเป็นอย่างอื่น สล็อตเจ้าหน้าที่ตำรวจได้นำครั่งมาประทับแท่นพิมพ์พร้อมกับใช้โซ่ล่ามแท่นอย่างแน่นหนา โดยมีหนังสือพิมพ์เดลิเมล์รายวันฉบับสุดท้ายติดคาอยู่ในแท่นพิมพ์ ไม่ทันได้โผล่โฉมออกมาอีกเลย”

นอกจากงานผู้อำนวยการเดลินิวส์ยุคแรกแล้ว นายห้างแสงซึ่งมีความรู้ทั้งภาษาไทยและจีน เพราะเคยเป็นครูสอนภาษาจีนที่โรงเรียนท่าม่วง ได้แต่งหนังสือ “หัดพูดไทย ภายใน 6 เดือน” ให้กับชาวสิงคโปร์และมาเลเซีย รวมทั้งใช้นามปากกา “แสงโสม” กับงานแปลคติพจน์ต่างประเทศ และยังได้เขียนตำราการดูลักษณะสตรีในเดลินิวส์ด้วย

หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ จึงเป็นสมบัติเหตระกูลชิ้นแรกและชิ้นสุดท้ายที่แสงตั้งใจทำให้แก่ลูกๆ ด้วยเหตุนี้ จึงไม่มีวันที่คนในครอบครัวเหตระกูลจะนำเดลินิวส์เข้าจดทะเบียนเป็นบริษัทมหาชนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย SLOTทุกวันนี้เดลินิวส์จึงมีลักษณะเป็นกงสี ขณะเดียวกันพี่น้องแต่ละคนก็มีธุรกิจส่วนตัวของตนเองตามสไตล์และสายสัมพันธ์เครือข่ายธุรกิจ

คนแรกที่ก้าวไปลงทุนนอกเดลินิวส์ก่อนคนอื่นๆ คือประพันธ์ซึ่งเป็นลูกชายคนที่สองซึ่งมีสไตล์พ่อค้าญี่ปุ่น เนื่องจากเรียนจบจากญี่ปุ่น ทำให้คบค้าสมาคมนักธุรกิจญี่ปุ่น จนสามารถชักชวนมาร่วมลงทุนทำธุรกิจผลิตและจำหน่ายนมเปรี้ยว “ยาคูลท์” ในปี 2512 จนประสบความสำเร็จและมีฐานะธุรกิจมั่นคง

แสงเห็นแววลูกชายคนนี้จะไปไกล ทั้งๆ ที่ประสิทธิ์เป็นลูกชายคนโต จึงดึงตัวประพันธ์มาช่วยบริหารในฐานะบรรณาธิการของเดลินิวส์ในยุคต้นๆ ซึ่งเป็นยุคเปิดโปงรัฐบาลโดยนักข่าวและคอลัมนิสต์ปากคมกล้า ในปี 2510 ประพันธ์ต้องขึ้นศาลในคดีประวัติศาสตร์แรกเกี่ยวกับเสนอข่าวทุจริตคอร์รัปชันของการจัดซื้อที่ดิน ของเทศบาลกรุงเทพมหานคร โดยใช้สำนักกฎหมายของมารุต บุนนาคเป็นทนายประจำตระกูล

อย่างไรก็ตาม แม้จะอยู่ในฐานะบรรณาธิการเดลินิวส์ 0ประพันธ์ก็เป็นพ่อค้าจีนที่ยึดคติว่า ถ้าค้าความสู้กินขี้หมาดีกว่า ดังนั้นเมื่อมีคดีความอื่นใดที่คิดว่าพอจะรอมชอม หรือเกี๋ยะเซี้ยะกันได้ ประพันธ์ก็จะใช้ความสามารถส่วนตัวลงไปเจรจาเอง แทนจะใช้ทนายความ ต่างกับประชา เหตระกูล บรรณาธิการคนปัจจุบันที่มีมาดสุภาพบุรุษอังกฤษ มักจะให้ทุกเรื่องผ่านทนาย แม้กระทั่งต้นฉบับของข่าวหรือบทความก็ผ่านที่ปรึกษากฎหมายเช่นกัน

ความแตกต่างกันระหว่างสองพี่น้องที่โดดเด่นอย่าง ประพันธ์กับประชา นอกจากความสูงต่ำดำขาวที่เป็นรูปพรรณภายนอกแล้ว ความสปอร์ตใจกว้างของประชาดูจะมีมากกว่าพี่ชาย ลบคำสบประมาทที่ว่าคนในเหตระกูลตระหนี่ไปได้สิ้นเชิง เพราะครั้งหนึ่งเพื่อนเก่าอัสสัมชัญประสบเหตุเพลิงไหม้ร้านสุกี้จนวอดวาย ประชาและเพื่อนอัสสัมชัญคนอื่นๆ อีกสิบคนทราบข่าวก็นัดกินเลี้ยงตั้งวงแชร์ ลงขันเซ็นเช็คกันให้คนละ 2 ล้านทันที แต่สำหรับภายในเดลินิวส์ ความใจกว้างเหมือนทะเลคงเป็นเช่นกัน

บทบาทของประภาจัดได้ว่าเด่นที่สุดในบรรดาลูกสาวทั้งห้าของนายห้างแสง สมองอันปราดเปรื่องด้านการค้าการเงินของประภาเป็นที่ถูกใจของเตี่ยมากจนเอ่ยปากชม และเสียดายที่ประภาไม่เกิดเป็นลูกผู้ชาย ประภาจะทำหน้าที่เป็นคู่คิดร่วมก่อตั้งและเป็นกรรมการให้กับธุรกิจของประชาและประพันธ์ซึ่งต่างคนต่างเก่ง

ประภาจะมีหลานรักคนหนึ่งชื่อ “สายฝน” ซึ่งเป็นลูกสาวของหมอประสานที่เสียชีวิตไปแล้วตั้งแต่ปี 2514 เข้ามาช่วยงานคุมด้านการเงินในตำแหน่งผู้จัดการฝ่ายบัญชีและการเงิน ซึ่งครั้งหนึ่งมารดาคือบุญย้อยเคยทำหน้าที่นี้ นอกจากนี้ยังมีชนาทิพย์ ตันตโดม ลูกสาวคนโตของประไพร่วมคุมการเงินในฐานะผู้ช่วยผจก.ด้วย

หลังจากมรณกรรมของแสง เหตระกูลในปี 2524 คุณนายไซ่กีเป็นผู้รับภาระดูแลลูกหลานต่อไป ขณะที่สมบัติพัสถานก็เฉลี่ยให้ทายาททั้ง 12 คนเท่าๆ กันในลักษณะถือเดลินิวส์เป็นกงสี และทุกคนต้องมีสิทธิ์ถือหุ้นเท่ากันในกิจการเครือเดลินิวส์ slotxoบริษัทแสงเอ็นเตอร์ไพร์สซึ่งก่อตั้งในปี 2536 ก็มีผู้ถือหุ้นใหญ่คือบริษัทสี่พระยาการพิมพ์ บริษัทประชุมช่างและกลุ่มพี่น้องเหตระกูลถือหุ้นคนละ 500 หุ้นเท่ากัน

“ประโยคที่ ‘เตี่ย’ พูดเสมอว่า ให้เราสามัคคีกัน อย่าแตกแยก ขอให้ ‘เดลินิวส์’ ต้องอยู่ตลอดเคียงคู่บ้าน คู่เมือง และดำรงไว้ด้วยความเป็นธรรมของสังคมตลอดไป” จากบันทึกของประทักษ์

ลักษณะแฟมิลี่แมนที่ประชาให้เวลาและเข้มงวดกับลูกมาก ทำให้ประชาหลีกเลี่ยงการประชุมตอนเย็นเพื่อกลับมาดูแลลูก โดยเฉพาะช่วงศุกร์-เสาร์ อย่างไรก็ตามการเป็น “พ่อของนายแบบชื่อดัง” อย่างดอมก็มีอารมณ์เหมือนกันเมื่อลูกถ่ายแบบเดินแบบมากจนละเลยการเรียน ประชาจะโมโหมากๆ ถึงกับบอกว่า “ถ้าอยากได้เงิน พ่อให้ก็ได้” “แต่ดอมก็รู้ว่าพ่อห่วง แต่ผมอยากจะหาเงินได้จากน้ำพักน้ำแรงของตัวเองเหมือนกัน”

ภายใต้ระบบการบริหารเดลินิวส์แบบครอบครัว สล็อตหากพี่น้องคุยกันไม่รู้เรื่องก็จะเกิดเรื่องทำนอง “ฟ้องแม่” ให้จัดการดีกว่า เรื่องนี้เกิดขึ้นเมื่อสมัยทนายประจำตระกูลอย่างมารุต บุนนาคได้เป็นรมว.สาธารณสุขและได้เลือกปลัดกระทรวงคนใหม่โดยคำนึงอาวุโส ขณะที่แคนดิเดทอีกคนที่เป็นเพื่อนประสิทธิ์โกรธมารุตและเอาข้อเขียนติเตียนมารุตไปให้ประสิทธิ์ ซึ่งประสิทธิ์จะนำลงตีพิมพ์ในเดลินิวส์ แต่ยังไม่ทันตีพิมพ์ ประพันธ์ก็ได้รับรู้และขอให้พี่ชายระงับ แต่พี่ไม่ยอม ในที่สุดประพันธ์ก็บอกแม่ คืนนั้นทั้งคืนประสิทธิ์ต้องก้มหน้ารับฟังคำอบรมสั่งสอนจากแม่ว่า “ลูกรู้หรือเปล่า เตี่ยสั่งไว้ว่าอย่างไร ต้องให้ความเคารพนับถือคุณมารุตไว้ ยอมให้เพื่อนดีกว่าผู้ใหญ่ที่เตี่ยนับถือได้อย่างไร?” ในที่สุดประสิทธิ์ก็ยอมแพ้แต่บ่นรำพึงกับคนใกล้ชิดว่า

ต่างคนก็ต่างวิถี แต่ท่ามกลางทศวรรษใหม่แห่งการเผชิญหน้ากันของพลังเก่าและพลังใหม่จากภายนอก กับปัญหาภายในที่ต่างคนต่างเก่งที่ต้องเร่งสร้างเอกภาพการจัดการ การรักษาสมบัติเก่าแก่ 30 ปีที่เปรียบเสมือนกงสีของเหตระกูล ถือเป็นวิสัยทัศน์และภารกิจของทายาทเศรษฐีรุ่นต่อไปที่ต้องพิสูจน์”

บทความต่อไปที่น่าสนใจ เครื่องคิดเลข